saz hakkında bilgi

Ülkemizde kullanımı en yaygın olan telli bir Türk Halk Calgısıdır. Yörelere ve ebatlarına göre bucalgıya, Baglama, Divan sazı, Bozuk, Cögür, Kopuz Irızva, Cura, Tambura vb. adlar verilmektedir. Baglama ailesinin en kücük ve en ince ses veren calgısı Curadır. Curadan biraz daha büyük ve curaya göre bir oktav kalından ses veren calgi ise Tamburadır. Baglama ailesinin en kalın ses veren calgısı ise Divan Sazı'dır. Tamburaya göre bir oktav kalından ses verir.
Baglama; Tekne, Gögüs ve Sap olmak üzere üç ana kısımdan olusmaktadır. Tekne kısmı genelde dut agacından yapılmaktadır. Ancak dut agacının dısında ardıc, kestane, ceviz, gürgen gibi agaclardan da yapılmaktadır. Gögüs kısmı ladin agacından, sap kısmı ise gürgen, ak gürgen veya ardıc agacından yapılmaktadır.
Sap kısmının tekneden uzak kısmı üzerinde tellerin baglandıgı Burgu adı verilen pargalar vardır. Baglamanın akordu bu burgular kullanılarak yapılmaktadır. Sap kısmı üzerinde misina ile baglanmıs perdeler bulunmaktadır. Baglama Mızrap veya Tezene adı verilen kiraz agacı kabugu veya plastikten yapılan aracla calındıgı gibi bazı yörelerimizde parmakla da calınmaktadır. Bu calım teknigine Selpe denir.
Baglama üzerinde ikiserli veya ücerli guruplar halinde üc gurup tel bulunmaktadır. Bu tel gurupları degisk bicimlerde akort edilebilmektedir. Örnegin baglama düzeni adı verilen akort biçiminde alt gruptaki teller yazılıs itibariyle La, orta guruptaki teller Re, üst guruptaki teller ise Mi seslerini vermektedir. Bu akort biçimi dısında Kara Düzen (Bozuk Düzen), Misket Düzeni, Müstezat, Abdal Düzeni, Rast Düzeni vb. akort bicimleri de vardır.